
اطلاع از روش های پیشگیری از آرتروز استخوان کمک زیادی به افرادی میکند که زمینه این بیماری را دارند. روشهایی که برای پیشگیری از آن پیشنهاد میشود شامل موارد متعددی میشوند؛ از ورزش گرفته تا اصلاح سبک زندگی، تغذیه و غیره جزو این موارد هستند.
اما آرتروز چیست و چگونه درمان می شود؟ آرتروز یا آرتریت، بیماری شایعی است که سبب تخریب مفاصل میشود و ممکن است در هر سنی افراد را درگیر کند؛ بهگونهای که حتی میتواند منجر به آسیب نخاعی شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آن مقاله سیر تا پیاز آسیب نخاعی را مطالعه کنید؛ اما رعایت مواردی میتواند تا حد زیادی احتمال بروز عارضه را کاهش دهد. در ادامه با بوژان طب همراه ما باشید تا اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.
مهم ترین روش های پیشگیری از آرتروز استخوان
هنوز پزشکان نتوانستند بهصورت قطعی راهی برای درمان آرتروز زانو پیدا کنند؛ اما روشهایی وجود دارد که به شما کمک میکند از بروز این عارضه پیشگیری کنید. از جمله آنها عبارت است از:
➕ نوشیدن آب کافی
نوشیدن آب و مایعات در هیدراته نگه داشتن بدن موثر است. هر فرد باید بهصورت روزانه حدود ۸ لیوان آب مصرف کند. اگرچه ممکن است با توجه به موقعیت و شرایط کاری و فعالیتهای روزمره، مقدار مصرف آب برای افراد مختلف متفاوت باشد؛ اما نوشیدن آب کافی را جدی بگیرید.
میزان نوشیدن قهوه و کافئین باید به اندازه کافی باشد تا آب بدن شما دفع نشود. مصرف میوهها و سبزیجات آبدار نظیر هندوانه، خیار، توت فرنگی، کاهو و پرتقال میتواند با افزایش حجم آب مصرفی، بدن شما را هیدراته نگه دارد. با این روش پیشگیری از آرتروز، مانع از بروز التهاب شده و از پیشرفت آن جلوگیری میشود. همچنین کنترل مقدار الکترولیتهای بدن که شامل سدیم، پتاسیم، منیزیم و کلسیم است میتواند بدن را هیدراته نگه دارد و عملکرد عضلات را بهبود ببخشد. رعایت این مورد به ویژه در فصل گرم سال و زمان انجام فعالیتهای بدنی شدید و تعریق از اهمیت بسیاری برخوردار است.
➕ کم کردن وزن بدن
کاهش وزن هم میتواند یک روش پیشگیری آرتروز باشد. هر یک کیلوگرم از وزنی که کم کنید ۴ کیلوگرم از فشار بر مفصل زانو را کاهش میدهید. بنابراین با کاهش ۱۰ تا ۲۰ درصد از وزن بدن فشار کمتری به مفصل زانو وارد میآید. وقتی فشار کمتری به زانو وارد شود فرسودگی و پارگی در زانو کمتر شده و خطر ابتلا به آرتروز کمترمیشود.
➕ ورزش کردن و تقویت عضلات
بیماری آرتروز زمانی رخ میدهد که غضروفهای مفصل زانو از بین رفته و درد آن، سبب ایجاد اختلالات شدیدی برای بیمار میشود. ورزش کردن یکی از روشهایی است که با تقویت عضلات پا از ابتلا به آرتروز زانو پیشگیری میکند. عضلات اطراف مفصل زانو و لگن از غضروفها حمایت میکنند؛ بنابراین برای اینکه از ابتلا به آرتروز زانو پیشگیری کنید باید ورزشهایی انجام دهید که عضلات زانو و لگن را تقویت کنند.
از موثرترین تمرینات و فعالیتهای ورزشی برای پیشگیری از آرتروز زانو میتوان به حرکات کششی و شنا اشاره کرد. البته انجام ورزش برای پیشگیری از آرتروز زانو باید اصولی و درست و به مدت مناسب باشد؛ در غیر اینصورت تاثیر منفی در تقویت عضلات و پیشگیری از ابتلا به آرتروز دارد و زانوها و مفاصل آسیب میبینند. اگر مبتلا به آرتروز هستید و اصولی ورزش کنید و عضلاتتان تقویت شود هنگام استفاده از پله درد کمتری در زانو احساس خواهید کرد.
➕ ترک سیگار
اگر مصرف سیگار را ترک کنید، علاوه بر اینکه سلامت عمومی بدن حفظ شده و مشکلات قلبی و ریوی کاهش مییابد، التهاب در مفاصل نیز به میزان زیادی کم میشود. برطبق تحقیقات انجام شده، افرادی که سیگار میکشند دو برابر افراد غیرسیگاری بیماری آرتریت روماتوئید میگیرند. لازم به ذکر است که اگر افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید در حال درمان باشند و سیگار بکشند روند درمان کند میشود؛ چرا که وقتی التهاب موجود در بدن افزایش یابد تاثیر درمانی کم خواهد شد.
➕ درمان انواع عفونت در بدن
همیشه همه عوامل عفونتزا مانند باکتریها و ویروسها بهصورت سرفه و عطسه نمایان نمیشوند. بعضی اوقات این عوامل، مفاصل را آلوده کرده و سبب بروز آرتروز میشوند. آرتریت عفونی یا آرتریت سپتیک یک بیماری دردناک مفصلی بوده، که عامل ایجاد آن یک باکتری است که جریان گردش خون این عامل را به مفصل یا مایع اطراف مفصل انتقال میدهد. از آنتی بیوتیک برای درمان این عفونت و پیشگیری از پیشرفت آرتروز استفاده میشود.
➕ پیروی از رژیم غذایی و الگوی تغذیه ای مناسب
امروزه بهعلت تغذیه نادرست و تبعیت از رژیمهای غذایی نامناسب، امکان ابتلا به بیماریهای مختلف افزایش یافته است. شما باید برای پیشگیری از ابتلا به آرتروز استخوان غذاهای زیر را میل کنید:
- شیر کم چرب و مواد غذایی دیگر که منبع غنی از کلسیم است.
- مواد غذایی حاوی امگا 3
- مواد غذایی سرشار از ویتامین دی
- سبزیجات و میوهها
- و…
➕ امتناع از کم تحرکی
یکی از اصلیترين دلایلی که سبب شيوع آرتروز زانو در جامعه ما میشود میتوان به کمتحرکی و نشستنهای طولانی مدت اشاره کرد. چرا که کمتحرکی سبب میشود غضروفها بهتدریج و در طی زمان ضعیف شوند و با کوچکترین ضربه و افزایش سن، دچار آسیب شده و شکننده شوند. به این ترتیب زانو آسیب دیده و مستعد آرتروز میشود. بنابراین برای پاسخ به این سوال که برای جلوگیری از پیشرفت آرتروز چه باید کرد؟ مهمترین و اصلیترین کار این است که تحرک کافی داشته باشید.
➕ گرم کردن بدن قبل از شروع ورزش
قبل از اینکه هر نوع فعالیت بدنی انجام دهید لازم است به گرم کردن بدن خود بپردازید و اقدام به شل کردن عضلات، تاندونها، رباطها و مفاصلتان کنید تا احتمال آسیب دیدن زانو کم شود. بنابراین قبل از اینکه شروع به ورزش کنید ۵ تا ۱۰ دقیقه راه رفتن و درجا زدن را فراموش نکنید. با این کار میتوانید بدون صرف وقت یا هزینه زیاد اقدام به پیشگیری از آرتروز استخوان بپردازید.
➕ اصلاح شیوه صحیح بلند کردن اجسام سنگین
مفصل در استخوان زانو را میتوان مانند لولای در محسوب کرد. مفصل در بین دو استخوان قرار گرفته و امکان خم و راست شدن را به آن میدهد. اما به مرور زمان همین خم و راست شدن، سبب تخریب و ساییدگی مفصل میشود. یکی از کارهایی که سبب میشود مفصل زانو زود تخریب شود بلند کردن اشیای سنگین است. هنگامی که اجسام سنگین را بلند میکنید با وارد آمدن فشار زیاد روی کمر و ستون فقرات، روی زانو و اجزای آن هم فشار زیادی وارد میشود. افرادی که شغل آنها بهگونهای است که مجبور هستند بار سنگین بلند کنند معمولا زودتر به آرتروز زانو مبتلا میشوند.
بنابراین بلند کردن اجسام سنگین باید بهصورت اصولی و درست انجام شود. زیرا در غیر اینصورت وقتی چند بار ضربه شدید به زانو وارد شود، مفصل زانو در معرض ساییدگی قرار گرفته و غضروف زانو دچار آسیب میشود. از این رو برای بلند کردن اجسام سنگین موارد زیر را رعایت کنید:
- قبل از بلند كردن اجسام به وزن شی و فاصله جابجایی توجه کنید.
- درصورت سنگینی بیش از اندازه بار برای بلند کردن آن از افراد دیگر کمک بخواهید.
- هنگام بلند كردن اشياء از خم کردن كمر خود بپرهیزید تا فشار زیادی به کمر وارد نشود.
- تا حدی که امکان دارد با ایستادن نزديك بار، بعد از خم کردن زانوها يك زانوی خود را روی زمين بگذارید.
➕ امتناع از پوشیدن کفش پاشنه بلند
بسیاری از خانمها کفش پاشنه بلند را دوست دارند و از آن استفاده میکنند. اما این کفشها بهصورت جدی به بدن آنها آسیب وارد میکند. بعد از اینکه چند ساعت از پوشیدن این کفشها گذشت، درد شدیدی در قسمت کف و ساق پا احساس میشود که این وضعیت بیانگر این است مشکل جدی وجود دارد و در صورت تداوم آن در زمانهای طولانیتر افراد با آسیبهای جبرانناپذیری روبرو خواهند شد.
بنابراین یکی از عوارض پوشیدن کفشهای پاشنه بلند بهصورت مداوم ابتلا به بیماری آرتروز است. دلیل آن این است که با پوشیدن کفش پاشنه بلند و وارد آمدن فشار زیاد به مفصل داخلی زانو احتمال ابتلا به آرتروز استخوان وجود دارد. اگر شما هم خانمی هستید که دوست دارید کفش پاشنه بلند بپوشید از پوشیدن هر روزه آن خودداری کنید.
➕ اصلاح شیوه نشستن
اگر برای نشستن، شیوه درستی را در پیش نگیرید علاوه بر مضر بودن برای کمر و ستون فقرات برای زانو هم مضر است؛ چرا که نشستنهای نادرست سبب وارد آمدن فشار زیادی به مفصل زانو میشود. بسیاری از ما عادت داریم روی زانو بنشینیم در این وضعیت، زانوها خم شده و فشار زیادی به بالای مفصل زانو وارد میشود؛ همچنین اگر به مدت طولانی روی زمین یا صندلی یا مبل بنشینید به زانو فشار میاید بنابراین توصیه میکنیم بعد از نیم ساعت نشستن بلند شوید و ۵ دقیقه قدم بزنید.
➕ پیشگیری از آسیب های ورزشی
پیچیدگی مفصل زانو سبب میشود که مستعد آسیب دیدگی باشد. این عارضه بیشتر در افرادی رخ میدهد که در ورزشهای پربرخوردی همچون فوتبال و بسکتبال فعالیت دارند. ورزشکاران باید در صورت آسیب دیدگی زانو نزد پزشک متخصص بروند تا با درمان آن به عارضه آرتروز دچار نشوند.
سخن پایانی
امروزه بسیاری از افراد جامعه با رواج زندگی ماشینی و کمتحرکی یا بهدلیل انجام فعالیتهای سنگین و رعایت نکردن مواردی برای بلند کردن اجسام سنگین دچار آرتروز استخوان میشوند. ما در این مطلب از بوژان طب مهمترین راه های پیشگیری از آرتروز زانو را خدمت شما برشمردیم. اگر به اطلاعات بیشتری در این زمینه نیاز دارید همکاران ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.