
انواع پنس جراحی در حوزه پزشکی و در اتاق عمل که جزئی از لوازم جراحی است کاربرد دارد. این ابزار به پزشک کمک میکند با گرفتن بافت بدن یا رگهای بیمار، خونریزی از رگهای خونی و بافتی را کاهش دهد. از آنجا که این وسیله در انجام جراحیهای دقیق نقش بسزائی دارد، لازم است اطلاعات بیشتری در مورد انواع آن داشته باشید؛ چرا که انواع مختلف آن برای کاربردهای گوناگونی در نظرگرفته شده است. در ادامه با بوژان طب همراه ما باشید.
پنس جراحی چیست؟
قبل از اینکه در مورد انواع پنس جراحی صحبت کنیم لازم است بدانیم پنس جراحی چیست؟ این ابزار از زمانهای قدیم موجود بوده و پزشکان آن را در اوایل دوران باستان و قرون وسطی ساختند؛ اما در همان زمان بود که بهتدریج این ابزار جراحی از لحاظ مدل، تکمیلتر شده و تنوع پیدا کرده است. بهگونهای که امروزه آنها را در مدلهای مختلفی مشاهده میکنیم. انواع آن برای کاربردهای مختلفی مناسب است.
اما آن چیزی که پنسهای جراحی جدید را از نوع قدیم متمایز کرده است به مواد و جنس آنها مربوط میشود. به این معنی که موادی که در پنسهای جدید استفاده میشود از جنس فولاد ضد زنگ، کروم و تیتانیوم هستند. همچنین آنها را میتوان در انواع نوک بلند، نوک کوتاه تا کج و راست مشاهده کرد. برخی از انواع پنسهای جراحی به شکل دندانه هستند که هر کدام از آنها براساس نوع بافت و وسیله نگهداری و دستکاری مورد استفاده قرار میگیرند. آنها با هدف گرفتن، جمع کردن یا تثبیت بافت انسان مانع از بروز خونریزی در اتاق عمل میشوند.
معرفی انواع پنس جراحی
همانگونه که اشاره کردیم انواع پنس جراحی در مدلهای متنوعی تولید میشوند. از جمله آنها عبارتند از:
➕ پنس هموستات
بهعنوان یکی از اصلیترین پنسهای جراحی میتوان به پنس هموستات اشاره کرد. این پنس در دو شکل راست یا کج و در اندازههای گوناگونی تولید میشود. برای کاربردهای مختلف از اندازههای خاصی استفاده میکنند.
➕ پنس کوخر
یکی دیگر از انواع پنسهای جراحی، پنس کوخر بوده که شبیه پنس هموستات است. این ابزار در هر دو طرف دندانههایی دارند که شبیه هم بوده و به دندان موشی معروف هستند. این پنس در اندازههای مختلف تولید شده و از سایز 10 تا 24 سانتیمتر را شامل میشوند. با استفاده از آن بافتها و احشاء سفت و محکم بدن انسان را میگیرند.
➕ پنس موسکیتو
پنس موسکیتو یکی از انواع پنس جراحی بوده که از پنسهای ظریف محسوب میشود. این پنس در جراحیهایی مورد استفاده قرار میگیرد که باید با دقت و ظرافت بالایی انجام بگیرد. از آن در جراحی پوست، ختنه و عملهای ظریف چشم استفاده میشود. این ابزار در سایزهای 10 تا 12 سانتیمتر موجود بوده و به شکل کج و راست است.
➕ پنس بنگولا
به کمک پنس بنگولا خونریزی عروق کنترل میشود. این پنس شیارهای اریب داشته و به صورت مستقیم و منحنی در برخی از جراحیها کاربرد دارد. پنس مزبور نوعی هموستات محسوب میشود و دسته آن طول بیشتری نسبت به نوک آن دارد.
➕ پنس آلیس
انواع پنس جراحی آلیس در اندازههای متنوع تولید میشوند و سایز ۶ اینچ یا ۱۵ سانتیمتری آن در عملهای جراحی کاربرد بیشتری دارد. پزشکان به کمک این پنسها میتوانند بافتهای نرم بدن انسان مانند چربی و بافت داخلی بدن را بگیرند و دستکاری کنند. از آن بیشتر برای جراحی شکم و قفسه سینه استفاده میشود.
➕ پنس ساتنسکی (Satinsky)
پنس جراحی استنلس استیل ساتنسکی ۲۰ تا ۲۶ سانتیمتر طول دارد که در قسمت انتهایی دسته دو گیره در دو طرف آن وجود دارد و از آن برای کلیپس نمودن استفاده میشود. در عملهای جراحی لاپاراتومی، سر و گردن، عروق، کیسه صفرا و … که باید بافت نرم حفظ شود و به بافتها و عروق آسیب نرسد از آن کمک میگیرند.
➕ پنس مگیل
این پنس از 75 درجه خمیدگی برخوردار بوده و دو سر گرد دایرهای دارد. به کمک آن ایروی و لوله تراکستومی را جایگذاری میکنند. این پنس در دو اندازه 17 تا 24 سانتیمتر تولید میشود. این پنس برای اطفال و بزرگسالان در جراحیهای گوارشی، قلب و عروق و جراحیهای مرتبط با بافت نرم کاربرد دارد.
➕ پنس لوک
پنس لوک شبیه پنس مگیل بوده و تنها یک تفاوت با آن دارد. این پنس دو سر ظریف داشته و از آن برای انجام جراحیهای ظریف بینی کمک میگیرند.
➕ پنس کروکودیل
از پنس کروکودیل که به پنس سوسماری هم معروف است و دهانه باریک و بلندی دارد برای خارج کردن اجسام خارجی از گوش، حلق یا بینی استفاده میشود. نکته قابل توجه در مورد آن باز شدن دهانه آن به میزان ۲ تا ۳ سانتیمتر است.
➕ پنس بولداگ (رگ گیر)
پنس بولداگ یا رگ گیر برای گرفتن رگها و کنترل جریان خون و بستن شریانهای ورودی کاربرد دارد. طراحی آن بهگونهای است که به شریانها آسیبی وارد نمیکند. این پنس ۲ تا ۶ سانتیمتر نوک دارد. به کمک آن در عملهای جراحی قلب و عروق، خونریزی را کنترل میکنند.
➕ پنس مامایی
از پنس مامایی برای زمان به دنیا آمدن نوزاد استفاده میشود. به کمک آن در عمل سزارین سر نوزاد را هدایت کرده و میگیرند.
➕ چیتل فورسپس یا نوک اردکی
این پنس که به اسبابگیر هم معروف است از طول ۲۴ تا ۲۸ سانتیمتر با خمیدگی ۲۵ درجه برخوردار بوده و به وسیله آن ابزار و وسایل دیگر مانند گاز و وسایل پزشکی دیگر را برمیدارند.
➕ پنس شان
به کمک این پنس، شانهای اطراف محل جراحی در اتاق عمل را ثابت میکنند و میگیرند. این پنس، 2 نوک نیمدایرهای تیز دارد و پرستار یا پزشک جراح در زمان جراحی میتوانند به کمک آن با دقت بالا، شان را جابجا کنند.
➕ پنس دیباکی
پنس دیباکی از پنسهای کلمپ به شمار میرود. از آن در جراحی قلب و عروق استفاده میشود. با کمک این نوع پنس در زمان عملهای جراحی شریانی، بافت حساس و ظریف را میگیرند و عروق بزرگ را کلمپ میکنند.
جنس انواع پنس جراحی
انواع پنس جراحی معمولا از استیل ضد زنگ هستند که کیفیت بالایی دارند. آنها باید بهگونهای باشند که با استفاده در زمان طولانی و استریل شدن دچار زنگزدگی نشوند. برای اینکه استیل آن در مقابل خوردگی و فرسایش مقاومت داشته باشد باید در ترکیب آن از کروم و کربن استفاده شود. کروم موجود در آن سبب میشود مقاومت در برابر خوردگی افزایش یابد و کربن هم به سختتر شدن جنس پنس کمک میکند.
روی انواع پنسهای جراحی روکشی قرار میگیرد که سبب میشود زنگ نزنند و پوسته پوسته نشوند. به این ترتیب میتوان از پنس در مدت زمان زیادی استفاده کرد. این ابزار نیاز به مراقبت دارند و اگر بهخوبی از آنها مراقبت نشود بهزودی خراب میشوند و عمر مفید آنها کاهش مییابد.
نگهداری از انواع پنس های جراحی
برای نگهداری از پنسهای جراحی باید مواردی را رعایت کرد. از جمله آنها میتوان به طریقه تمیز کردن و ضدعفونی کردن آنها اشاره کرد:
✅ تمیز کردن پنس جراحی
قبل و بعد از استفاده از آنها باید از مواد ضدعفونی کننده کمک گرفت و آنها را استریل کرد. به این ترتیب مواد، ترشحات و خون چسبیده به این ابزار تمیز میشود.
✅ ضد عفونی کردن پنس جراحی
وقتی این ابزار ضدعفونی شوند ویروسهای روی آنها از بین میرود و ایمن میشوند. ضدعفونی کردن آنها را میتوان با یکی از روشهای زیر انجام داد:
- یکی از روشها ضدعفونی کردن ابزارها با بخار در درجه حرارت پایین است. این کار با استفاده یا بدون استفاده از فرمالدئید قابل انجام است.
- این ابزار را میتوان در آب داغ و جوش جوشانید.
- از مواد ضدعفونی که مخصوص این کار بوده و در بازار موجود است میتوان برای استریل و ضدعفونی کردن استفاده کرد.
سخن پایانی
از انواع پنس جراحی در پزشکی و در عملهای جراحی استفاده میشود. این پنسها تنوع بالایی دارند. برای استفاده از آنها فرد لازم است آگاهی و تسلط کافی داشته باشد تا دقت و کارایی در حین عمل افزایش یابد. این امر سبب میشود نتایج درمانی بهبود پیدا کند و عوارض جانبی کمتری در پی داشته باشد. ما سعی کردیم در این مطلب انواع آنها را بهطور مختصر توضیح دهیم و شما را با آنها آشنا کنیم. با این حال اگر به اطلاعات بیشتری در این زمینه نیاز دارید با کارشناسان ما ارتباط بگیرید.
❓ سوالات متداول
- پنس جراحی جدید نسبت به قدیم از چه لحاظ متفاوت است؟
پنسهای جدید از لحاظ جنس و نوع مواد با پنسهای قدیم متفاوت هستند. در تولید این پنسها از فولاد ضدزنگ، کروم و تیتانیوم استفاده میشود. همچنین در انواع نوک کوتاه، بلند و کج و راست تولید میشوند.
- ضدعفونی کردن پنسهای جراحی با چه روشهایی امکانپذیر است؟
از انواع روشهای ضدعفونی کردن پنسها، ضدعفونی با بخار در درجه حرارت پایین، ضدعفونی کردن آنها با جوشاندن در آب داغ و جوش و ضدعفونی کردن آنها با مواد ضدعفونی کننده مخصوص هستند.
- یکی از اصلیترین پنسهای جراحی کدام است؟
پنس هموستات را میتوان از اصلیترین و پرکاربردترین پنسها محسوب کرد.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.