آشنایی با پالس اکسیمتر

آشنایی با پالس اکسیمتر

سلامتی یکی از بزرگترین نعمت هایی است که خداوند به انسان ارزانی داشته است. سلامت ارگان های مختلف بدن و سلامت روحی روانی از جمله نشانه های سلامتی محسب می شوند. دستگاه پالس اکسیمتر یکی از ابزارهای سنجش سلامت جسمی است که در این مقاله درباره آن صحبت می شود.

برای تشخیص سلامتی جسمی در علم پزشکی از شاخص های مختلفی استفاده می شود مثل سنجش ضربان قلب، فشار خون، تعداد تنفس و اکسیژن موجود در خون. اکسیژن علاوه بر حالت محلول، به شکل متصل به هموگلوبین نیز در خون حمل می شود. این اکسیژن توسط دستگاهی به نام پالس اکسیمتر یا اکسیژن سنج اندازه گیری می شود. این دستگاه قادر است درصد اشباع خون سرخرگی از اکسیژن را بررسی کند.

برخی از بیماری ها مثل نارسایی های قلبی، مشکلات ژنتیکی قلبی  ریوی، آسم، ذات الریه، سرطان ریه، کمخونی شدید و کرونا می توانند سبب اختلالاتی در میزان اکسیژن محلول در خون شوند. پالس اکسیمتر دستگاهی غیر تهاجمی و ساده است که برای اندازه گیری اکسیژن در این اختلالات و موارد مشابه مفید است.  این دستگاه میزان اشباع مولکول های هموگلوبین از اکسیژن را بررسی کرده و به شکل درصد بیان می کند.

پالس اکسیمتر

یکی از کاربرد های مهم این دستگاه در ماه های اخیر استفاده آن در بیماری کرون است. کرونا یکی از بیماری های نوظهوری است که چند ماه است تمام جهان را تحت تاثیر خود قرار داده است. بسیاری از بیماران با ابتلا به کرونا درگیری شدید ریوی پیدا می کنند. این امر سبب می شود اکسیژن خون آنها کاهش یابد. با استفاده از دستگاه پالس اکسیمتر می توان اکسیژن خون این بیماران را اندازه گیری کرد تا در صورت لزوم اقدامات لازم بیشتری برای درمان آنها صورت پذیرد.

میزان طبیعی اشباع خون از اکسیژن که توسط پالس اکسیمتر نشان داده میشود چقدر است؟

یکی از سوالات مهمی که در این میان مطرح است این است که میزان نرمال اشباع خون از اکسیژن چقدر است؟ این میزان که به شکل درصد بیان می شود معمولا بین 95 تا 98 درصد است. اگر میزان اشباع خون از اکسیژن کمتر از 90 درصد باشد، زنگ هشدار پالس اکسیمتر به صدا درآمده و تیم درمان را از وضعیت بیمار آگاه می کند.

یکی از امکانات مفید دستگاه های پالس اکسیمتر نشان دادن میزان ضربان قلب است. تعداد ضربان قلب شاخص بسیار مهمی در نشان دادن سلامت فرد است. تقریبا تمام دستگاه های پالس اکسی متر به این امکان مجهز هستند.

پالس اکسیمتر رومیزی

دستگاه پالس اکسیمتر چگونه کار می کند؟

برای استفاده از دستگاه فقط لازم است پروب دستگاه روی انگشت سبابه، شست پا و یا نرمه گوش قرار گیرد. در بالای پروب یک دیود منتشر کننده نور مادون قرمز است. این نور از میان بافت ها عبور کرده و توسط گیرنده دیگر دستگاه در طرف مقابل دریافت می گردد. هنگام عبور از میان بافت، مقداری از نور مادون قرمز به وسیله اکسیژن متصل به هموگلوبین جذب می گردد. اطلاعات مربوط به نور ورودی و خروجی توسط دستگاه پردازش شده و نتیجه به صورت درصد اشباع خون از اکسیژن روی نمایشگر دستگاه نشان داده می شود.

چه عواملی موجب اختلال در ثبت نتایج پالس اکسیمتر می شوند؟

لاک ناخن، اختلالات عروقی، دمای زیاد یا کم بافت ها، فشار خون خیلی بالا یا پایین، تابش مستقیم نور آفتاب به پروب دستگاه، سفت بودن پانسمان اندامی که دستگاه روی آن قرار می گیرد و حتی محکم بستن پروب از جمله مواردی هستند که به نتایج ناصحیح منجر می شوند.

تمام این موارد باید توسط تیم درمان و یا افرادی که در منزل از پالس اکسیمتر استفاده می کنند در نظر گرفته شود.

نقد و بررسی انواع پالس اکسیمتر های موجود در بازار:

دستگاه های پالس اکسیمتر موجود در بازار به دو دسته تقسیم می شوند: پرتابل و رومیزی.

دستگاه های پالس اکسیمتر پرتابل با دو باطری نیم قلمی کار می کنند، کوچک و قابل حمل هستند. این دستگاه ها نمایشگر کوچکی دارند. بند آویزی و کیف همراه از جمله وسایلی است که همراه این دستگاه ها هست و حمل نقل آن را آسان می کند. استفاده از پالس اکسیمتر پرتابل روز به روز در حال افزایش است.

پالس اکسیمتر رومیزی معمولا برای مراکز و کلینیک های تخصصی استفاده می شود که بیماران خاص، با شرایط حساسی دارند. این دستگاه ها بزرگتر و دقیق تر هستند.

بهترین نوع پالس اکسیمتر:

دستگاه هایی که دارای استاندارد ها CE  و FDA محصولات پزشکی امریکا هستند از کیفیت بهتری برخوردار هستند. این استاندارد ها از با ارزش ترن تاییدیه های اروپا هستند و اکثر سازندگان دستگاه های پالس اکسیمتر تلاش می کنند که محصولات آنها این استاندارد ها را داشته باشد.

روش استفاده از دستگاه پالس اکسیمتر:

دستگاه های پالس اکسیمتر دستگاه های کوچک و سبکی هستند و معمولا طوری ساخته شده اند که استفاده از آنها راحت است.

برای استفاده از این دستگاه بیمار باید در جای ثابتی بنشیند و یا دراز بکشد و از خوردن، آشامیدن و صحبت کردن پرهیز کند. پس از اینکه پنج نفس عمیق کشید، دستگاه روی انگشت شصت او قرار گیرد. ممکن است تا هفت ثانیه اعداد دستگاه تغییر کند اما پس از آن اعداد ثابتی که نشانگر ضربان قلب و درصد اشباع خون از اکسیژن است به نمایش در می آید.

روش استفاده از دستگاه پالس اکسیمتر

نگهداری از پالس اکسیمتر:

• دستگاه را در جای خشک و خنک قرار بدهید
• دستگاه را در جایی قرار دهید که از دسترس اطفال دور باشد.
• نگذارید به دستگاه ضربه ای وارد شود. در صورت ضربه خوردن ممکن است کالیبراسیون دستگاه به هم ریخته و پالس اکسیمتر درست کار نکند.

روش تست کردن سلامت پالس اکسیمتر:

همانطور که گفته شد ضربه خوردن به دستگاه از جمله موارد مهمی است که می تواند به آسیب موقت یا دائمی پالس اکسیمتر منجر شود. برای اینکه از سلامت دستگاه خود اطمینان حاصل کنید آن را تا بالای سر خود بالا بیاورید. اگر پس از 10 تا 15 ثانیه عددی روی دستگاه نمایش داده نشد، دستگاه شما سالم است.

در حال حاضر تقریبا تمام پالس اکسیمتر های موجود در بازار چینی هستند. (غیر از برند ایرانی پوما که سنسور بسیار ضعیفی داشته و خرید آن توصیه نمی شود.) تقریبا تمام محصولاتی که ادعا می شود ساخت کشور های اروپایی و آمریکایی هستند، ساخت چین هستند و ادعای آنها صحیح نیست. البته یک یا دو برند در بازار موجود هستند که واقعا ساخت کشور های اروپایی و امریکا هستند.

اختلاف قیمت پالس اکسیمتر های موجود در بازار لزوما به دلیل تفاوت کیفیت تشخیصی آنها نیست. بلکه تفاوت در نوع ساخت و استحکام بدنه نیز می تواند عامل این تفاوت قیمت باشد. این استحکام سبب می شود پارامتر های مخرب مثل رطوبت و ضربه کمتر به دستگاه آسیب برسانند. از طرف دیگر هرچه تبلیغات یک برند بیشتر باشد به موازات آن قیمت محصولاتش نیز در بازار بیشتر است.

تیم بوزان طب با افتخار تلاش می کند تا اطلاعاتی صحیح در جهت شناخت محصولات پزشکی موجود در بازار ارائه دهد. تیم کارشناسی بازار سایت boozhanteb تلاش کرده تا با انتخاب برندهای برتر -چه از لحاظ کیفی و چه از لحاظ قیمتی- بتواند به خریداران این محصولات کمک کند.